Ik heb zojuist, na achttien jaar, afscheid genomen. Als predikant/geestelijk verzorger deelde ik een groot deel van mijn leven met mensen met een verstandelijke beperking, hun begeleiders en hun familie. Ik mocht geloof, hoop en liefde met hen delen. En zij met mij!
THUISKOMEN
Wat een puurheid, echtheid, oprechtheid en trouw heb ik in die tijd ervaren. Toch zijn er ook zaken die schuren. Vooral als het gaat om het “erbij mogen horen” van mensen met een beperking. Ik zie dat geloofsgemeenschappen hiermee worstelen. Er zijn in ons land een paar pioniers die zich hebben gewijd aan : “De kerk als een plaats van thuiskomen bij die Ene en bij elkaar”. Zien we dat terug in theologische en pastorale opleidingen, in gemeentes en in beleid van landelijke en plaatselijke kerken?
ONZICHTBAAR EN ONMACHTIG
In de praktijk zie ik te vaak drie O’s in geloofsgemeenschappen: Onmacht, Onzichtbaarheid en Ongelijkwaardigheid. Word je gezien als mens met een verstandelijke beperking? Word je gekend? Worden je spirituele verlangens onderkend, verkend en gewaardeerd? Word je gemist? Ik hoor he een moeder nog zeggen: “Wie van onze kerk kent onze dochter nog als wij er later niet meer zijn?” Zij merkte ook op: “We durven niet te veel te vragen van onze kerk voor onze dochter.” Wat een onmacht! Het enige dat ze wil, is dat haar dochtere gezien en gekend wordt en dat ze van betekenis mag zijn voor haar geloofsgemeenschap. Vinden kerken dit te ingewikkeld? Hebben ze er geen tijd voor?
ONGELIJKWAARDIG
En dan de derde ). Zien we in onze geloofsgemeenschappen de talenten wel van mensen met een beperking? Hun talent voor rituelen, feesten, troosten en verbinden? Hun trouw en muzikaliteit? Wie heeft daar oog voor?
Mogen ze in gelijkwaardigheid, als onze broeders en zusters, hun talenten en gaven inzetten voor de gemeenschap?
Deze drie O’s zijn in veel van onze geloofsgemeenschappen hardnekkig aanwezig. Ik hoop voor deze honderdduizenden mensen met een verstandelijke beperking en hun families dat ze steeds meer zichtbaar worden. Dat hun vragen, zorgen en talenten worden gezien. En dat de drie O’s veranderen in drie A’s: Aandacht, Aanwezig en Aanstekelijk. Laat hen voluit zichtbaar zijn!